Orijinal Başlık:
Asymmetric volatility in European day-ahead power markets: A comparative microeconomic analysis
Bu makale, Avrupa gün öncesi elektrik piyasalarındaki asimetrik oynaklığı Üstel GARCH (E-GARCH) ve TARCH modelleri ile analiz etmek için Avrupa'daki on dört toptan elektrik piyasasından yüksek frekanslı spot fiyat verilerini kullanmaktadır. Veri setimiz 1992'den 2015'e kadar uzanmakta ve yaklaşık 926.000 gözlemden oluşmaktadır. Bu haliyle bu çalışma, bildiğimiz kadarıyla Avrupa elektrik piyasaları üzerine bugüne kadar yapılmış en geniş ve kapsamlı çalışmayı teşkil etmektedir. Fiyatı sürekli bir değişken olarak ele alan ve yörüngesini modellemeye çalışan literatürün çoğunun aksine, bu çalışma benzersiz bir yaklaşım benimsemekte ve bir gün içindeki her saati ayrı bir piyasa olarak görmektedir. Sonuçlar, 2008 sonrası dönemde en pahalı elektriğin Türkiye, İrlanda ve İngiltere'de, en ucuz elektriğin ise Rusya, İskandinav ülkeleri ve Çek Cumhuriyeti'nde tüketildiğini göstermektedir. Rusya, Polonya ve Çek Cumhuriyeti en az oynak piyasalara sahipken, Fransa, İrlanda ve Portekiz en oynak piyasalara sahiptir. Volatilite 2008 sonrası dönemde birçok Avrupa ülkesinde azalmıştır. Ayrıca, büyüklük etkisinin genellikle kaldıraç etkisinden daha büyük olduğunu, yani fiyat değişiminin mutlak değerinin, Avrupa gün öncesi elektrik piyasalarındaki oynaklığı açıklamak için değişimin işaretinden (artış veya azalış olup olmadığı) nispeten daha önemli olduğunu bulduk. Dahası, sonuçlar elektrik fiyatlarında tek tip bir ters kaldıraç etkisi olmadığını ima etmektedir; yani, bazı Avrupa piyasalarında (örneğin Polonya, Slovenya, İrlanda, Hollanda) fiyat artışları benzer fiyat düşüşlerinden daha istikrarsızlaştırıcıdır, ancak bunun tersi bazı diğer ülkelerde de (örneğin Portekiz ve Fransa) geçerlidir. Kaldıraç (veya ters kaldıraç) etkisi 2008 sonrası dönemde Portekiz, Fransa ve İrlanda'da nispeten daha güçlüdür, ancak Türkiye ve Almanya'da etkisi oldukça sınırlıdır. Ayrıca, mevsimselliğin fiyatlar üzerindeki etkisi açık olmakla birlikte, belirli bir model tespit edilememiştir. Son olarak, oynaklıktaki büyük değişiklikler İskandinav ülkeleri, İrlanda ve Birleşik Krallık'ta gelecekteki oynaklıkları nispeten daha uzun bir süre boyunca etkilerken, mevcut oynaklıktaki değişiklikler Çek Cumhuriyeti, Rusya ve Türkiye'de gelecekteki oynaklıklar üzerinde daha az etkiye sahip olacaktır.
Energy Economics, 56(4), 398-409, http://dx.doi.org/10.1016/j.eneco.2016.04.002